Η συναισθηματική παραμέληση ή αποστασιοποίηση ενός γονέα χαρακτηρίζεται ως ένα μοτίβο συμπεριφοράς απέναντι στα παιδιά του, όπου οι συναισθηματικές τους ανάγκες παραβλέπονται ή ακυρώνονται. Συχνά, οι γονείς που παραμελούν τα παιδιά τους, έζησαν ή ζουν ακόμη σε ένα συναισθηματικά αποσυνδεδεμένο περιβάλλον, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις ανάγκες των παιδιών τους που έχουν να κάνουν με τη στοργή, την αγάπη και την υποστήριξη. Συνήθως, οι γονείς αυτοί προέρχονται από
οικογένειες που, ως παιδιά, παραμελήθηκαν από τους δικούς τους γονείς και πληγώθηκαν ψυχικά. Ωστόσο, μπορεί ως ενήλικες να παραμελήθηκαν συναισθηματικά και από ερωτικές ή φιλικές τους σχέσεις.

Η συναισθηματική αυτή παραμέληση από τους γονείς έως τους φίλους και τους συντρόφους τους, τούς οδηγεί στο να βασίζονται για υποστήριξη στον εαυτό τους, να φοβούνται τις δικές τους ανάγκες εξάρτησης, να μην παραδέχονται ότι πονάνε και συνεχώς να αναζητούν την συναισθηματική υποστήριξη σε άλλους. Είναι πιθανό να αισθάνονται ζήλια απέναντι στα παιδιά τους ή ακόμη και να τα θεωρούν υπερβολικά απαιτητικά και ανικανοποίητα. Η συνεχής ενασχόλησή τους με τις δικές τους ανάγκες, λοιπόν, δε τους
αφήνει να λάβουν υπόψη τους τις ανάγκες και τις απόψεις των παιδιών τους. Σε μια χειρότερη περίπτωση, οι γονείς μπορεί να νιώθουν ακόμα και θυμωμένοι με τα παιδιά και να τα αγνοούν.

Σύμφωνα με έρευνες, είναι πολύ σημαντικό όλα τα μικρά παιδιά να έχουν μια τρυφερή προσκόλληση στη μητέρα τους κατά τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξής τους. Αν λείπει η μητρική φιγούρα, είναι πιθανό τα παιδιά αυτά να εμφανίσουν δυσκολίες που αφορούν την προσωπικότητά τους, καθώς και ψυχολογικές διαταραχές.

Συμπτώματα συναισθηματικά μη διαθέσιμων και απόμακρων γονέων
● Συναισθηματική αστάθεια
● Αυστηρότητα
● Ανικανότητα διαχείρισης άγχους με ώριμο τρόπο
● Επιθετικότητα
● Εκρήξεις θυμού, τάσεις αυτοκτονίας, απειλές σωματικής επιθετικότητας
● Ανεπαρκή όρια
● Επιδιώκουν την προσοχή και την αναγνώριση των άλλων

Για τα παιδιά, η συναισθηματική παραμέληση μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες στην ενήλικη ζωή τους, όπως:
● Παραβατική συμπεριφορά
● Χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση
● Άγχος, κατάθλιψη, υπερδραστηριότητα
● Συναισθηματικές διαταραχές
● Χαμηλή ακαδημαϊκή επίδοση
● Κατάχρηση ουσιών
● Ελλιπείς κοινωνικές δεξιότητες
● Προβληματικές σχέσεις στην ενήλικη ζωή

Τα παιδιά αποφευκτικών γονέων αισθάνονται ανεπιθύμητα και ανάξια να αγαπηθούν. Φοβούνται τη συναισθηματική εγγύτητα, ενώ, διατρέχουν τον κίνδυνο να αντιμετωπίζουν συναισθηματικά προβλήματα σε όλη τους τη ζωή. Συνήθως, δεν έχουν κανέναν τρόπο να αντιληφθούν την έλλειψη συναισθηματικής εγγύτητας με τους γονείς τους και είναι σχεδόν απίθανο να καταλάβουν την συναισθηματική ανωριμότητά τους. Το μόνο που αισθάνονται είναι ένα κενό μέσα τους.

Είναι λυπηρό το γεγονός πως ακόμη και στην ενήλικη τους ζωή, το κενό αυτό θα τους ακολουθεί, ακόμη κι αν φαίνεται ότι όλα λειτουργούν ομαλά. Ο τρόπος με τον οποίο θα το αντιλαμβάνονται είναι μέσω ασυνείδητων σχέσεων που θα επιλέγουν να δημιουργούν, όπου δε θα τους παρέχεται συναισθηματική ασφάλεια και σύνδεση.

Ας δώσουμε αγάπη, κατανόηση, ζεστασιά και συναισθηματική ασφάλεια στα παιδιά.
Ας επιλέξουμε την πιο υποστηρικτική πλευρά του εαυτού μας, ώστε να τα βοηθήσουμε να ζήσουν μια ευτυχισμένη ζωή. Γιατί τα παιδιά είναι το μέλλον μας.

Επιμέλεια
Ελίζα Κωστάκη
Ψυχολόγος