Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Φεβρουαρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά (INTERNATIONAL CONFEDERATION OF CHILDHOOD CANCER PARENT ORGANIZATIONS – ICCCPO), για την ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης για τις παιδικές νεοπλασίες (καρκίνους) και για την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος σχετικά με τις ανάγκες των παιδιών που νοσούν από καρκίνο σε όλο τον πλανήτη.
Ο καρκίνος στα παιδιά είναι πολύ σπάνιος και με ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις. Αν η διάγνωση γίνει χωρίς καθυστέρηση τα ποσοστά ίασης είναι υψηλά. Οι σύγχρονες θεραπείες κάνουν την παρατεταμένη επιβίωση και την ανάρρωση όχι μόνο πιθανές αλλά και δυνατές για πολλούς παιδικούς καρκίνους.
Τα τελευταία χρόνια, με την πρόοδο της ιατρικής και λόγω της επάρκειας φαρμάκων και καταρτισμένου επιστημονικού προσωπικού, ποσοστό 70% από τα παιδιά που έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία γίνεται καλά. Μέγιστο επίτευγμα της ιατρικής αποτελεί το γεγονός ότι οκτώ στα δέκα παιδιά με λευχαιμία σήμερα γίνονται καλά.
Στον καρκίνο η έγκαιρη διάγνωση είναι πρωταρχικής σημασίας. Θα πρέπει λοιπόν να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην εκπαίδευση των επαγγελματιών της υγείας ώστε να είναι σε θέση να διαγνώσουν έγκαιρα τη νόσο, και στη σωστή ενημέρωση των γονιών ώστε να απευθύνονται έγκαιρα στα παιδιατρικά νοσοκομεία.
Μερικά στοιχεία για τον καρκίνο παιδικής ηλικίας:
Όπως είπαμε, τα παιδιά μπορεί να προσβάλλονται πολύ σπανιότερα από καρκίνο σε σχέση με τους ενήλικες, ωστόσο, ο καρκίνος παραμένει η συχνότερη αιτία θανάτου σε παιδιά μετά τα ατυχήματα.
Εάν ο καρκίνος διαγνωστεί αρκετά νωρίς και το παιδί υποβληθεί στα κατάλληλα θεραπευτικά πρωτόκολλα, τότε περίπου το 70% των καρκίνων της παιδικής ηλικίας είναι ιάσιμοι.
Υπολογίζεται ότι, στον κόσμο, κάθε χρόνο, περίπου 250.000 παιδιά νοσούν από καρκίνο. Ωστόσο, σήμερα μόνο το 20% των παιδιών ανά τον κόσμο μπορούν να επωφεληθούν από την προηγμένη ιατρική φροντίδα. Το 80% από αυτά, προέρχεται από χώρες μέσου και χαμηλού εισοδήματος.
Πάνω από 150.000 θάνατοι κάθε χρόνο, θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν υπήρχε δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης και εξειδικευμένης θεραπείας σε όλα τα παιδιά.
Στη χώρα μας, περίπου 300 παιδιά προσβάλλονται ετησίως από καρκίνο, κυρίως από λευχαιμία.
Οι κυριότερες μορφές παιδικού καρκίνου είναι:
Λευχαιμίες (οξεία λεμφοβλαστική, οξεία μυελοβλαστική), οι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος που είναι κυρίως εγκεφαλικοί όγκοι (αστροκύτωμα, γλοίωμα, μυελοβλάστωμα, επενδύμωμα), τα λεμφώματα (κακοήθεις όγκοι λεμφαδένων ή άλλων οργάνων), οι όγκοι του αμφιβληστροειδούς (ρετινοβλάστωμα), τα σαρκώματα μαλακών μορίων (ραβδομυοσάρκωμα) και των οστών (οστεοσάρκωμα, σάρκωμα Ewing),οι όγκοι νεφρών (νεφροβλάστωμα) και επινεφριδίων (νευροβλάστωμα), οι όγκοι ήπατος (ηπατοβλάστωμα), κ.α. Ο πιο συνηθισμένος καρκίνος στην παιδική ηλικία είναι η λευχαιμία, μια νόσος που προσβάλλει τα κύτταρα που παράγονται στον μυελό των οστών.
Προσοχή, στα ασυνήθιστα συμπτώματα:
Παρόλο που η πρόληψη του καρκίνου στα παιδιά είναι γενικά περιορισμένη, απαιτείται ευαισθητοποίηση από πλευράς του παιδιάτρου, και γενικά της ιατρικής κοινότητας, έτσι ώστε ύποπτα συμπτώματα ή ευρήματα να αξιολογούνται και να παραπέμπονται έγκαιρα για εξειδικευμένο έλεγχο.
Τα ασυνήθιστα σημεία ή συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Εμφάνιση μάζας, όγκου ή οιδήματος σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος του παιδιού (πρόσωπο, λαιμό, μασχάλη, κοιλιά, βουβωνικές χώρες, όρχεις, πόδια)
- Απώλεια ενεργητικότητας του παιδιού, επίμονη κούραση
- Απότομες αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού
- Ανεξήγητη χλωμάδα
- Ξαφνική εμφάνιση μελανιών και μωλώπων στο παιδί
- Επίμονος, εντοπισμένος πόνος, πόνος στα οστά, πρήξιμο ή πρόβλημα στο βάδισμα του παιδιού
- Ανεξήγητος παρατεταμένος πυρετός
- Επαναλαμβανόμενες μολύνσεις
- Συχνοί πονοκέφαλοι που συχνά μπορεί να συνοδεύονται από εμετούς
- Ξαφνικές αλλαγές στα μάτια όπως στραβισμός και αλλαγές στην όραση του παιδιού
- Εμφάνιση προβλημάτων στην ισορροπία του παιδιού
- Διαπίστωση ότι υπάρχει άσπρη κηλίδα που φαίνεται δια μέσου της κόρης των ματιών
- Ανεξήγητη, υπερβολική ή γρήγορη απώλεια βάρους του παιδιού
Η ύπαρξη τέτοιων σημείων και συμπτωμάτων δεν δείχνει αναγκαστικά ότι το παιδί έχει κάποια μορφή καρκίνου αλλά επιβάλλει να γίνουν οι εξετάσεις που θα αποκλείσουν ή όχι, ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Η θεραπεία και η φροντίδα του καρκίνου της παιδικής ηλικίας απαιτεί μια ολόκληρη διεπιστημονική ομάδα, η οποία παρέχει όχι μόνο την ιατρική περίθαλψη του παιδιού (το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία κα), αλλά και την ψυχοκοινωνική στήριξη για το παιδί και όλη την οικογένεια.
Τα παιδιά με καρκίνο πρέπει να θεραπεύονται σε ειδικά παιδιατρικά ογκολογικά τμήματα και να αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που θα τα φροντίζουν όχι μόνο κατά τη διάρκεια της θεραπείας αλλά και στην περίοδο της επανένταξης.
Η στενή συνεργασία μεταξύ της διεπιστημονικής ομάδας και των γονιών του παιδιού είναι ένα ουσιαστικό συστατικό για την επιτυχή θεραπεία, την υποστήριξη και τη φροντίδα του παιδιού.
Τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο χρειάζονται τη βοήθεια όλων!
Το κέντρο μας παρέχει σε ολιστικό επίπεδο, όλη τη φροντίδα που χρειάζονται τα παιδιά και οι γονείς τους, με στόχο τη νίκη, γιατί ο ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΕΙ!
Επιμέλεια – Σύνταξη
Ελένη Παπαστεργίου
MSc Ψυχολόγος – Κοινωνική Λειτουργός